Przemówienia mojego autorstwa:
Finał: MARIA ŻAK – Wyróżniona na Festiwalu Mów Historycznych – YouTube
Eliminacje: Maria M. Żak: Mowa na Festiwal Mów Historycznych /Organizator: Akademia Retoryki Igora Zalewskiego/ – etap: eliminacje 22.06.2022 r.
(zadanie: opowiedz w 2 minuty o swojej ulubionej epoce historycznej)
„Przeszłość
jest zapisana.
Też w gwiazdach.
Zwykle lepiej widać je nocą, ale podczas Nocy Saskiej panowały wyjątkowe ciemności w
umysłach.
Czy żył wtedy ktoś na tyle silny, by wprawić w ruch pozostałych?
Zacznijmy szerzej.
Europa XVIII wieku.
Wyobraźmy sobie: jesteśmy w teatrze,
jest ciemno.
Nagle po lewej stronie sceny zaświecono lampę – to Król Słońce Ludwik XIV, po nim XV…
Francja.
Na kontynencie chce dominacji, prowadzi wojny, ale i dwór przepełniony filozofami,
pisarzami..
Coraz więcej ludzi potrafi czytać, kupują powieści. Diderot wkrótce ukończy pierwszą
encyklopedię…
Nieopodal kolejna lampa – to Newton i Anglia tworząca najpotężniejszą armię świata.
Wykorzystuje prawa dynamiki do poprawy trajektorii pocisku a ucząc się na błędach ogranicza
śmiertelność dowódców..
Bliżej środka kolejne światło – Bach! Geniusz harmonii i kontrapunktu dostarcza pięknych
przeżyć mieszkańcom i władcom okolicznych regionów..
Najdalej, po prawej – ostatnia lampa. To Piotr I. Właśnie zbudował Sankt Petersburg,
przeprowadza reformy, chce silnego kraju…!
A pośrodku sceny……..
ciemność.
– Noc Saska.
Poświećmy.
Bale, uczty, opery, stos wierszy o niczym, analfabetyzm nawet wśród magnatów, mieszczaństwo
przepadło, pańszczyzna 7 dni i … liberum veto!
Brak ambicji rządzących,
brak finansów,
brak armii,
brak nauki, sztuki…
ogólny bezruch!
Kraj jest na dnie.
Nawet rodzima encyklopedia, rówieśnica diderockiej, poucza prosto. „Koń – jest taki, jak go
widzisz”.
Ale.
Są! Świecące punkciki.
To Stanisław Konarski.
Dostrzega rozwiązanie w solidnym kształceniu młodych pokoleń.
Rezygnuje z indywidualnej kariery i otwiera Collegium Nobilium. Tam uczą myśleć i mówić z
sensem. O rzeczywistych potrzebach.
Ćwiczą szermierkę, jazdę konną, łacinę, francuski a także poznają historię kraju.
Są też Bracia Załuscy. Zakładają bibliotekę publiczną.
Pierwszą w Polsce i największą w Europie. Ponad 400 tysięcy tomów.
Zaczyna się ruch!
Noo… ii.. w 1742 instalują w Warszawie pierwsze latarnie uliczne. Będzie jaśniej???
Kurtyna w dół.
Lubię szukać gwiazd.
Nawet w najciemniejszych historiach można znaleźć podpowiedź, co robić,
a czego unikać…
na przyszłość.”